Κωδικοποίηση των μεταρρυθμίσεων στο πεδίο των συλλογικών εργασιακών σχέσεων την διετία 2010-2011

α) Οι διατάξεις που αφορούν σε μείωση αποδοχών και αμοιβών (σε ιδιωτικό-δημόσιο τομέα) κατισχύουν κάθε αντίθετης συλλογικής συμφωνίας ή σύμβασης κλπ (Ν.3833).

β) Απαγορεύεται έως 31/12/2010 η σύναψη συλλογικής (ή και ατομικής) συμφωνίας ή σύμβασης στον δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα που θα συνεπάγεται αυξήσεις στις αμοιβές και αποδοχές και καταργείται κάθε αντίθετη διάταξη ή ρύθμιση (Ν.3833).

γ) Σύσταση Μητρώου συλλογικών συμβάσεων εργασίας, καταχώρηση κατά είδος και ανάρτηση σχετικού πίνακα με το κείμενο των σσε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου (Ν.3846).

α) Οι διατάξεις που αφορούν σε περαιτέρω μείωση αποδοχών και αμοιβών (σε ιδιωτικό-δημόσιο τομέα) κατισχύουν κάθε αντίθετης συλλογικής συμφωνίας ή σύμβασης κλπ (Ν.3845).

β) Κατάργηση της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης (Ν.3845):

i) Οι όροι των oμοιεπαγγελματικών και επιχειρησιακών σσε μπορούν να αποκλίνουν των όρων των κλαδικών σσε και των ΕΓΣΣΕ

ii) οι όροι των κλαδικών σσε μπορούν να αποκλίνουν των αντίστοιχων της ΕΓΣΣΕ.

α) Επαναλαμβάνεται η ρύθμιση των Νόμων 3833 και 3845/2010, δηλαδή οι περικοπές που εισάγονται με τον Ν.3899 κατισχύουν οποιασδήποτε άλλης διάταξης ή ρήτρας στα πλαίσια οιασδήποτε συλλογικής ρύθμισης των όρων εργασίας (Ν.3899).

β) Εισάγεται (Ν. 3899) ο θεσμός της ειδικής επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας (εεσσε). Με την εεσσσε ακόμα και σε επιχειρήσεις που απασχολούν κάτω από 50 άτομα δύναται να συνομολογηθούν αποδοχές και όροι εργασίας, οι οποίοι αποκλίνουν από όσα ισχύουν στις κλαδικές συμβάσεις εργασίας στο όριο των οριζομένων στην εγσσε (740 ευρώ μηνιαίος μισθός μεικτά). Οι συμβάσεις αυτές υπερισχύουν χωρίς περιορισμούς (αρχή ευνοϊκότερης ρύθμισης κλπ) και έχουν ετήσια –κατ’ αρχήν- διάρκεια. Επίσης, προβλέπεται ότι μπορούν με τις εεσσε να ρυθμίζονται ζητήματα ευέλικτων μορφών εργασίας (διάσωση θέσεων εργασίας, μερική- εκ περιτροπής, διαθεσιμότητα) καθώς και της διάρκειάς τους. Στο ζήτημα της σκοπιμότητας σύναψής της εσσσε γνωμοδοτεί το Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Επιθεώρησης Εργασίας (Η εν λόγω διάταξη του Ν.3899 καταργήθηκε ρητά με τον Ν. 4024).

α) Εξαιρετικές διαδικασίες και ρυθμίσεις συλλογικού εργατικού δικαίου εισάγονται με τον Ν.3920 και αφορούν στην σύναψη συλλογικής σύμβασης εργασίας στους νέους φορείς που προκύπτουν από την αναδιάρθρωση των αστικών συγκοινωνιών στην Περιφέρεια της Αττικής. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

1) η κατάργηση της ισχύος όλων των σε ισχύ διατάξεων συλλογικών συμβάσεων ή κανονισμών στους συγχωνευθέντες φορείς,

2) η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τις δύο πλέον αντιπροσωπευτικές οργανώσεις ανά νεοσύστατο φορέα εντός τριάντα ημερολογιακών ημερών,

3) η ρύθμιση με νόμο των θεμάτων εργασιακών σχέσεων σε περίπτωση μη συμφωνίας των μερών,

4) η απαγόρευση μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων και

5) η επαναφορά του κατά νόμου πλαισίου συλλογικών διαπραγματεύσεων άμα τη ολοκληρώσει της εν λόγω εξαιρετικής διαδικασίας.

β) Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας του Ν.3986 καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνία του εργοδότη με συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση που αφορά στα μέλη της ή συμφωνία του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή συμφωνία του εργοδότη και ένωσης προσώπων (βλ. επίσης Συνδικαλιστικές οργανώσεις).

γ) Με επιχειρησιακές ή κλαδικές συλλογικές συμβάσεις μπορεί να καθορίζεται άλλο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κλάδου ή της επιχείρησης (Ν. 3986).

α) Κατάργηση της ειδικής επιχειρησιακής σσε που εισήχθη με τον Ν.3899.

β) Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις δύνανται να υπογράφονται εκτός από το επιχειρησιακό σωματείο και από ενώσεις προσώπων και μόνο εν τη απουσία επιχειρησιακού συνδικάτου ή ένωσης προσώπων από το οικείο πρωτοβάθμιο κλαδικό σωματείο.

γ) κατάργηση της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης. Η επιχειρησιακή σσε υπερισχύει πλέον σε περίπτωση συρροής με κλαδική ή ομοιο – επαγγελματική σσε έως το όριο των προβλεπομένων στην ΕΓΣΣΕ.

δ) αναστολή της υπουργικής δυνατότητας επέκτασης των κλαδικών ΣΣΕ καθ’ όλη την διάρκεια του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής.

Εισάγεται ο θεσμός (Ν.3986) της ένωσης προσώπων σε επιχειρησιακό επίπεδο για την σύναψη συμφωνίας αναφορικά με την διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Η ένωση προσώπων μπορεί να συσταθεί και σε επιχειρήσεις με λιγότερο από 20 άτομα από το 15% του συνόλου των εργαζομένων και από το 25% των εργαζομένων στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, χωρίς να πρόκειται για εργατικό σωματείο και χωρίς να διέπεται από τον Ν.1264/1982.

α) εισαγωγή της δυνατότητας σύναψης επιχειρησιακής ΣΣΕ από ένωση προσώπων, η οποία συστήνεται από τα 3/5 του συνόλου των εργαζομένων της επιχείρησης χωρίς κανέναν άλλο περιορισμό.

β) επιτάχυνση της διαδικασίας αναγνώρισης συνδικαλιστικών οργανώσεων. H συζήτηση για την σύσταση σωματείου πρέπει να γίνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και το αργότερο μέσα σε δέκα ημέρες, ενώ η σχετική απόφαση δημοσιεύεται αμέσως με την ολοκλήρωση της συζήτησης ή το αργότερο εντός 48 ωρών.

Αναστολή του δικαιώματος στην απεργία για 10 ημέρες και στην περίπτωση μονομερούς προσφυγής του εργοδότη στην διαιτησία (Ν.3899).