Ένας μύθος πλανιέται πάνω από γιατρούς, αρχιτέκτονες,
δικηγόρους…
Μια σειρά από επαγγέλματα σήμερα περικλείονται από ένα μύθο που τα
συνδέει αυτόματα με την κοινωνική και οικονομική επιτυχία. Οι γιατροί, οι δικηγόροι,
και οι πιο πολλοί κλάδοι των μηχανικών είναι επαγγέλματα που πίσω από την αίγλη που
αποπνέουν ακόμα και σήμερα, κρύβουν με αρκετή επιτυχία τις μαύρες συνθήκες εργασίας
που επικρατούν στις τάξεις τους. Ο δικηγορικός κλάδος μάλιστα, έχει θεσμοθετήσει την
απαξίωση της μισθωτής εργασίας πίσω από τον αρκετά εύηχο τίτλο του ασκούμενου
δικηγόρου. Σε ανάλογη τροχιά και ο κλάδος των αρχιτεκτόνων έχει υιοθετήσει άτυπα και
ανεπίσημα το θεσμό του ‘’ασκούμενου μηχανικού’’. Ένας ‘’μαθητευομένους’’, πρόθυμος
να ανταλλάξει την πενιχρά αμειβομένη εργασία του, με την εμπειρία και τις απαραίτητες
γνώσεις που θα του επιτρέψουν να ανοίξει στο μέλλον το δικό του γραφείο. Οι πιο πολλοί
από αυτούς τους φιλόδοξους μαθητευομένους θα παραμείνουν τα επόμενα χρόνια αυτό
που πραγματικά είναι και τώρα: ιδιωτικοί υπάλληλοι…
Φυσικά το πρόβλημα του κλάδου εντάσσεται στα γενικότερα προβλήματα του κλάδου των μηχανικών. Ειδικότερα των νέων
μηχανικών η πλειοψηφεία των οποίων εντάσσεται στην παραγωγή σε συνθήκες απόλυτης επισφάλειας, στερούμενοι ακόμα και αυτά που
θεωρητικά αποτελούν κεκτημένα του εργατικού κινήματος. Κλειδί της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων, αποτελεί εκτός των
άλλων, η αμοιβή με δελτίο παροχής υπηρεσιών αντί της τυπικής πρόσληψης.Με αυτό τον τρόπο οι εργοδότες συνδυάζουν την εργασιακή
πειθαρχία του μισθωτού χωρίς καμία από τις δεσμεύσεις που προστατεύουν την εξαρτημένη εργασία, ενώ ταυτόχρονα εισφοροδιαφεύγουν
και απαλλάσσονται από το μη μισθολογικό κόστος της εργασίας.
Αν τα παραπάνω, ισχύει λίγο ως πολύ για όλο τον κλάδο, η ιδιαιτερότητα των αρχιτεκτόνων, που τους φέρνει σε ακόμα πιο μειονεκτική
θέση, είναι το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφεία τους αμείβεται με την ώρα. Στην πράξη αυτό σημαίνει, 11 μισθοί (μη πληρωμένη ‘’αναγκαστική’’
άδεια για την περίοδο του Αυγούστου), 11 μισθούς που θα πάρουν μόνο αν όλα στη ζωή τους έρθουν δεξιά(κι άλλο…). Ασθένειες, αργίες,
προσωπικά γεγονότα, έκτακτα περιστατικά, ‘’τιμωρούνται’’ με απευθείας μείωση του εισοδήματος τους. Δεν είναι καθόλου υπερβολικό
να εκτιμηθεί ότι ο πραγματικός αριθμός των μισθών που λαμβάνει ένας αρχιτέκτονας που δουλεύει με αυτούς τους όρους, είναι 10. Στην
περίπτωση δε, που κάποιος καλείται να κάνει υπερωρίες (φαινόμενο πολύ συχνό όταν υπάρχει κάποια παράδοση) τις υπερωρίες θα τις
πληρωθεί ως έξτρα ώρες και όχι ως υπερωρίες όπως θα δικαιούτω. Η κατάσταση αυτή αν και εδραιώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, με την
απουσία συλλογικής σύμβασης, συνεχίζεται ακόμα και σήμερα, που το Σ.Μ.Τ. έχει πετύχει την υπογραφή της, σύμβαση που περιλαμβάνει
και όσους αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Η σύμβαση αυτή ενώ έχει κυρηχθεί υποχρεωτική από το υπουργείο εργασίας για όλο
τον κλάδο στην Αττική, συνεχίζει να αγνοείται επιδεικτικά από τους εργοδότες, οι οποίοι προσφέρουν αμοιβές πολύ χαμηλότερες από αυτές
που προβλέπονται.
Τα παραπάνω καθιστούν ιδιαίτερα επισφαλή τη θέση του αρχιτέκτονα ως εργαζόμενο. Είναι ο πιο ευάλωτος κλάδος στις εργοδοτικές
αυθαιρεσίες και απολύσεις, αφού στο όνομα της μείωσης του φόρτου εργασίας ενός γραφείου, το μόνο που εμποδίζει έναν εργοδότη να
προβεί σε απολύσεις είναι η συνείδηση του. Απολύσεις από τις οποίες απουσιάζει ακόμα και η υποψία κάποιας αποζημίωσης, αφού για
τον εργοδότη απλά λήγει η ‘’συνεργασία’’. Άλλωστε έχουν σημειωθεί ουκ ολίγα τραγελαφικά συμβάντα, έκπληκτων εργοδοτών από τους
οποίους ζητήθηκε το προφανές: Νόμιμη αποζημίωση για την παράνομη απόλυση.
